در یک خانواده نباید اندیشهها و احساسهاى زوجین حالت راکد و منجمد داشته باشد. خشکى، سرسختى و تغییر ناپذیرى در روحیات با ایجاد حالت تعادل و استحکام در خانواده سازگار نیست.
چون راه را بر هرگونه بازنگرى نسبت به افکار واعمال نادرست مىبندد.
زن و مرد در عین حال که داراى اصول و اهداف ثابت و معینى هستند باید در روابط با یکدیگر انعاطف و بردبارى داشته باشند زیرا انسان در برابر تمام نعمتهاى خدا مسئول و متعهد است از جمله بزرگترین نعمت خدا نعمت ازدواج و همسرى که باعث آرامش و سکون دو همسر مىشود لذا اگر قدر نعمت را ندانسته و بناى ناسازگارى و سرسختى در زندگى را بنهند خانواده رو به اضمحلال و متلاشى شدن پیش مىرود على علیهالسلام در سخنان حکمت آمیز خود مىفرماید:
ان الله فى کل نعمة حقا فمن أداه زاده منها، و من قصر فیه خاطر بزوال نعمته(1)
خدا را در هر نعمتى حقى است هر کس آن را بپردازد، فزونى یابد و آن کس که نپردازد و کوتاهى کند در خطر نابودى قرار مىگیرد.
دارا بودن روحیهى انعطاف در بسیاى مواقع مىتواند نقشها و سختىهاى پیش آمده در فضاى خانواده را کاهش دهد. مثلا هنگامىکه همسر شما خشمگین و عصبانى است، خونسردى شما مىتواند در فروکش کردن این عصبانیت مؤثر باشد و در وقتى دیگر
اتخاذ چنین رویهاى به توسط او نیز مىتواند خشم احتمالى شما را فرو نشاند. على علیهالسلام مىفرماید:
علیک بالسکینة فانها افضل زینة علیک بالرضى فى الشدة و الرخاء(2)
آرام و موقر باش زیرا آرامش و وقار بالاترین زینت است. به هنگام سختى و آسایش راضى باش.
بود بهترین زیب و زیور، وقار
بسنگ است سنگینى آن، قرار
بهنگام سختى و اندر غنا
منه پاى بیرون ز مرز رضا
على علیهالسلام در سخنان گوهر بار خود متانت و وقار را زینت اخلاق در زندگى مىداند و توصیه مىفرمایند در هر صورت چه سختىها و چه در آسایش زندگى راضى به رضاى خدا باشید
1) حکمت 244 نهج البلاغه.
2) کلمات قصار على علیهالسلام شماره 590 هزار گوهر عطاء الله مجدى.