جستجو
این کادر جستجو را ببندید.

دوران حمل و ایام شیرخوارگى

زمان مطالعه: 2 دقیقه

بر اساس تحقیقات علمى دانشمندان جنین شناس و روان شناس کودک، نقش زن در تولید و پرورش انسان قابل مقایسه با نقش مرد نیست، زیرا اگر چه انعقاد نطفه کودک با ترکیب آب مرد و زن آغاز مى‏شود، چنان که قرآن کریم مى‏فرماید:

(إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنْسانَ مِنْ نُطْفَةٍ أَمْشاجٍ(؛ ما انسان را از نطفه مختلط- زن و مرد- آفریدیم (1)

اما پس از تکوین نطفه، پرورش آن بر عهده‏ى زن است، زیرا در دروان حمل، سلول تخم و جنین- که از راه بند ناف به مادر مرتبط است- از یک سو از شیره‏ى جان مادر تغذیه مى‏شود و از سوى دیگر تحت تأثیر حالات مثبت یا منفى روحى، عاطفى، اخلاقى، رفتارى و جسمى مادر قرار مى‏گیرد.

در دوران طولانى حمل، سلول تخم و جنین از نظر رشد گوشتى و استخوانى و خونى و عصبى به شدت تحت تأثیر حالات روحى و عاطفى و شرایط جسمى فیزیولوژیک و نوع غذا و دوا و حتى نوع پوشاکى که زن استفاده مى‏کند، قرار دارد… به علاوه پس از ولادت نیز حتى قطرات شیرى که نوزاد از پستان مادر مى‏خورد و ترکیب خاص شیر که با حالات روحى و طپش‏هاى دل نواز قلب مادر آمیخته مى‏شود دامنه‏ى تأثیر بنیادى شخصیت زن را، به عنوان مادر در تمام دوران شیرخوارگى توسعه مى‏دهد (2)

بنابراین آرامش روانى و سلامت روحى مادر از اختلال‏هاى روانى و شخصیتى، در سلامت و آرامش جسم و روح جنین و کودک تأثیر بسیارى دارد. از آن طرف، اضطراب و هیجان‏ها و بیمارى‏هاى شخصیتى مادر، وضع تغذیه کودک را بر هم زده و آرامش روانى او را مختل مى‏کند و زمینه‏ى مشکلات و ناهنجارى‏هاى شخصیتى را در او فراهم مى‏کند؛ از این رو مسئولیت مادر، در دوران حمل و بعد از آن، دو چندان مى‏شود: یکى در قبال خود و روح ملکوتى‏اش و دیگر در برابر جنین و شخصیت کودک.

گناه و نافرمانى خداوند حکیم، برخلاف ساختار وجودى انسان بوده و آثار زیان بارى در روح و جسم و شخصیت انسان دارد؛ معصیت، در حقیقت زهرى است که در اثر تکرار و تداوم، روح را به تدریج مسموم نموده و آتش استعدادهاى عالى انسانى را در کام خود مى‏سوزاند و آرامش و سلامت روح را مختل نموده و سلامت جسم را در اثر تأثیر متقابل جسم و روح به خطر مى‏اندازد، لذا امام صادق علیه‏السلام فرمودند:

ان الرجل یذنب فیحرم صلاة اللیل و ان العمل السیى أسرع فى صاحبه من السکین فى اللحم؛ به درستى که انسان گناه مى‏کند در نتیجه از نماز شب محروم مى‏شود و همانا تأثیر گناه و عمل زشت در صاحبش از اثر چاقو در گوشت سریع‏تر است (3)

بر این اساس، زنانى که در اثر عدم خودشناسى و ضعف آگاهى در بینش دینى، حریم

ارزش‏مند عفاف و پوشش درست را رعایت نمى‏کنند، پیوسته به هنگام حضور برابر مردان نامحرم در حال گناه و معصیت‏اند و در صورت باردارى دائما شخصیت انسانى خود و کودک را پایمال نموده و زمینه را براى شقاوت و عدم تکامل خود و فرزندان فراهم مى‏کند. هم چنین در این گونه خانواده‏ها معمولا روابط صحیح و محبت آمیز میان زوجین کم است و در اثر کمبود معرفت و بینش دینى و اخلاق اسلامى، اختلاف در آن زیاد بوده که باعث تأثیرات سوء عاطفى و روانى و عصبى در مادر و به دنبال آن در جنین و کودک مى‏شود.


1) انسان (76) آیه 2.

2) مقدمه‏اى بر روانشناسى زن، ص 76.

3) بحارالانوار، ج 73، ص 330.