در ذیل آیه به فلسفهى این دو حکم مشترک نیز اشاره شده است: (ذلِکَ أَزْکى لَهُمْ(؛ یعنى این باعث تزکیه و شکوفایى استعدادها و رشد شخصیتى و معنوى آنها مىشود و در پایان همین آیه، به کسانى که با حیلههاى ظریفانه خود را فریب مىدهند و کارهاى غیر عفیفانه انجام مىدهند هشدار داده و مىفرماید خداوند از آن چه انجام مىدهند آگاه است: (إِنَّ اللَّهَ خَبیرٌ بِما یَصْنَعُونَ(.
اصولا هدف نهایى پروردگار عالم از فرستادن پیامبران و کتابهاى آسمانى، تزکیه و تکامل انسانها است که در سایهى تلاوت آیات و تعلیم کتاب آسمانى و حکمت و معارف و حقایقى – که وصول به آنها جز در پرتو وحى ممکن نمىباشد- توسط انبیا و اوصیا (علیهمالسلام) براى مردم و در نتیجه عمل بر طبق آنها، تحقق پیدا مىکند؛ چنان که قرآن کریم در این باره مىفرماید:
(کَما أَرْسَلْنا فیکُمْ رَسُولاً مِنْکُمْ یَتْلُوا عَلَیْکُمْ آیاتِنا وَ یُزَکِّیکُمْ وَ یُعَلِّمُکُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَةَ وَ یُعَلِّمُکُمْ ما لَمْ تَکُونُوا تَعْلَمُونَ(؛ همان گونه که رسولى در میان شما از نوع خودتان فرستادیم، تا آیات ما را بر شما تلاوت کرده و شما را تزکیه کند و کتاب و حکمت و آن چه که هیچ گاه نمىتوانستید یاد بگیرید به شما تعلیم و یاد دهد (1)
بنابراین اهداف و برنامههاى پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله(، طبق این آیهى کریمه، پنج چیز است. در این میان تزکیه و رشد و تکامل بشر هدف نهایى بعثت است و بقیهى اهداف مقدمهاى براى رسیدن به آن هدف اعلا مىباشد؛ بر این اساس یکى از راهها و شیوههاى تزکیه و تکامل مردان و زنان توسط آن حضرت در آیات مورد بحث و آیاتى که به خواست خدا به
زودى خواهد آمد، رعایت عفاف در زمینههاى گوناگون از جمله عفت در نگاه و دامن است. بدین ترتیب این فایده و برکت عظیم عفاف و حجاب همانند سایر برکات آن در درجهى اول نصیب خود بانوان مىشود، آن گاه افراد جامعه.
خوشا به حال افرادى که دستان خود را همانند کودکان به دستان مبارک آن پدر روحانى و با محبت و دلسوز و اهل بیت پاک او علیهمالسلام قرار دادند و خود را از دامان تربیتى و پرفیض آن مربیان نمونه در عالم هستى محروم نساختند و به فکر آیندهاى درخشان و آخرتى آباد براى خود هستند.
1) بقره (2) آیه 151.
